Beschrijving
Ogata Gekko (1859-1920) – Titel: Bamboe – Uit de serie Vergelijking van schoonheden en bloemen
De serie ‘Vergelijking van schoonheden en bloemen’ bestaat in totaal uit vierentwintig prenten, waarvan de houtblokprent Bamboe er een van is. Deze publiceerde men in 1896. Specifiek voor deze serie is dat er op iedere houtblokprent een mooie vrouw staat in een omgeving met een bijzondere plant of bloem. In dit geval een bamboeplant, vandaar dat deze prent de naam Bamboe draagt. Het tafereel is prachtig door Gekko weergegeven. Vooral omdat de vrouw wordt begeleid door een kind dat eveneens, net als de vrouw, een fraaie en kleurrijke kimono draagt. Dit is vooral bijzonder als u bedenkt dat men voor iedere kleur op deze prent een apart houtblok uitsneed dat precies moest passen op de prent.
Bijzonder zijn ook de voor Ogata Gekko kenmerkende subtiele kleurovergangen, die bijna zacht te noemen zijn. Hiermee komt Ogata Gekko met zijn stijl dichtbij de schilderkunst. Men associeert zijn prenten dan ook met een nieuwe stroming, die men nieuwe brokaatprenten noemt ofwel de Shin nishikie.
Het kunstenaarschap van Ogata Gekko
Ogata Gekko zag in 1859 het levenslicht als Nakagami Shōnosuke. Hij werd geboren in de hoofdstad Edo, het huidige Tokyo. Hij ging al snek werken in een lantaarnwinkel. Tijdens zijn werkzaamheden als porseleinschilder ontwikkelde hij zich in dezelfde periode als autodidact in de schilderkunst. Zo rond het jaar 1881, het exacte jaartal is niet bekend, nam hij de naam Ogata aan. Dit op aanbeveling van een nakomeling van de schilder Ogata Kōrin. Het kwam in die tijd veel voor dat kunstenaars een speciale kunstenaarsnaam aannamen. De naam Gekko betekend letterlijk `Maanlicht’. Niet veel later werd hij een alom gerespecteerd schilder en ontwerper van ukiyo-e houtsneden. Hij won veel prijzen en hij was de eerste Japanse kunstenaar die ook internationaal bekendheid verwierf, mede dankzij zijn schildertechnische vaardigheden. Onder zijn volgelingen en leerlingen bevonden zich de 20ste-eeuwse prentenmaker Yamamura Kōka en Kogyo Tsukioka, de geadopteerde zoon van Yoshitoshi. Hij kreeg bekendheid als een van de oprichters van de Japan Youth Painting Associatio. Tijdens zijn kunstenaarschap nam hij deel aan veel exposities, en dat met veel succes. Hij won verschillende prijzen, onder meer op de World’s Columbian Exposition in Chicago (1893), op de wereldtentoonstelling in Parijs (1900), op de Louisiana Purchase Exposition (1904) met zijn beroemde `Honderd uitzichten op de berg Fuji’ en op de Japans-Britse tentoonstelling in Londen (1910). De Japanse keizerlijke familie heeft veel houtblok prenten van Ogata Gekko in hun bezit. Gekko was één van de kunstenaars wiens kunstwerken de Japanse bevolking informeerden over de eerste Chinees-Japanse oorlog (1894-1895). Vlak voor zijn dood, op 1 oktober 1920 op 61-jarige leeftijd in Tokyo, kreeg Gekko de titel grand old men van de Japanse Ukiyo-e prentkunst.
Originele houtsnede van Ogata Gekko
Deze originele houtsnede uit 1896 (gedateerd op de linkerrand: Meiji 29, 1896) van Ogata Gekko (1859-1920) is afgedrukt op papier en maakt deel uit van de serie `Vergelijking van schoonheden en bloemen’ (Bijin hana kurabe). Het draagt de titel ` Bamboe’(Take). Van 5 juni tot en met 5 september 2021 was er in het Sieboldhuis, het Japan Museum in Delft, de tentoonstelling `Ogata Gekkō en zijn tijdgenoten’. Het was de eerste grote tentoonstelling buiten Japan van het werk van deze zeer veelzijdige kunstenaar die na zijn overlijden werd georganiseerd.
Het kunstwerk is omlijst met een passe-partout en wordt aan de voorzijde beschermd met Uv-werend en niet-spiegelend museumglas. Dit is vervaardigd door lijstenmaker Kessel in Laren (NH).
